رییس جمهور با تاکید بر اینکه ملت ایران احترام را با احترام و تحریم و تحقیر را با اقدام متناسب پاسخ خواهد داد، گفت: جهان بداند هرگونه نقض برجام با واکنش یکپارچه ملت و دولت ایران مواجه خواهد شد.
متن سخنان حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در مراسم تحلیف که در مجلس شورای اسلامی برگزار شد ، به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
ملت بزرگ و شریف ایران، میهمانان ارجمند، روسای محترم جمهور، نخستوزیران، معاونین رییس جمهور، روسای مجالس، وزرای خارجه و نمایندگان ویژه کشورهای دوست و سازمانهای بینالمللی، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و اعضای محترم شورای نگهبان، روسای محترم قوای مقننه و قضائیه، رییس و اعضای محترم دفتر مقام معظم رهبری، یادگار امام و اعضای محترم بیت امام راحل، فرماندهان نیروهای مسلح و همه مسئولان محترم کشوری و لشکری، خانمها، آقایان!
در آغاز سخن، یاد بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و همه شهدای عزیز و جانبازان و آزادگان سرافراز را گرامی میدارم و در برابر عظمت آنان سر تعظیم فرود میآورم که عزت و شرف امروز ما مرهون رشادتهای آن عزیزان است.
ایام ولادت حضرت ثامن الائمه مولا علی بن موسی الرضا(ع) را تبریک می گویم و از خداوند بزرگ می خواهم که با توجهات حضرت ولی عصر (ارواحنا له الفدا) و به برکت این ایام خجسته دولت و ملت ما را مشمول برکات واسعه خود قرار دهد.
امروز 14 مرداد است. یکصد و یازده سال پیش در چنین روزی، ایران تازهای از میان آشفتگی های فراوان سر برآورد و حماسهای نو آفرید. نهضت مشروطیت ایران به عنوان نخستین قیام ملی مردم خاورمیانه پیروز شد و دو مفهوم بنیادین حکومت قانون و حاکمیت ملی را برای ملت و دولت ما به ارمغان آورد و در واقع نخستین قیام ملی مردم آسیا برای آزادیخواهی در این قاره کهن بود.
از آن روزگار تا به امروز دقیقا یکصد و یازده سال میگذرد. در این فاصله برنامه انقلاب مشروطیت برای محدود کردن اقتدار پادشاهان ایرانی، با فراز و نشیب فراوان روبرو گردید و در نهایت متأسفانه به انحراف کشیده شد.
ملت ایران برای برپا داشتن اصول آزادی، حکومت قانون، حاکمیت ملی و اعتقادات خود، فداکاریهای فراوانی کرد و در نهایت انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید.
اکنون قریب به 40 سال از استقرار اسلامیت و جمهوریت در میهن ما میگذرد و امروز دوازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران آغاز میشود و از آن زمان تاکنون عالیترین مقام اجرایی کشور با رأی مستقیم تک تک شهروندان انتخاب میشود.
مردم آگاه و هوشیار ایران با خلق حماسه اردیبهشت و مشارکت کم نظیر خود در انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر با ما به روشنی سخن گفتند و نظرات خود را با صراحت اعلام کردند.
آنان با زبان رأی خود گفتند چه میخواهند و چه نمیخواهند و با رأی اعتماد مجدد و معنادار خود، رویکرد و راهی را انتخاب کردند که 4 سال در معرض آزمون و نقد و ارزیابی همگان قرار داشت. از این پس ما باید پاسخگوی آن شور و شعور مردمی باشیم که باز به کشور، نظام و به دولت اعتبار و حیثیت مجدد بخشیدند.
رأی مردم در 29 اردیبهشت یک حادثه نبود، بلکه حاصل یک بلوغ اجتماعی بود که میتوان و باید در آن دامنه تغییرات و دایره خواستههای جامعه ایران را دید و دستگاه اجرایی را به رنگ آن نیازها و خواستهها درآورد.
منتخب ملت باید به درستی بداند که از میانه چه خواستهها و آرایی برآمده است و چه عهدی با مردم دارد که باید تا پایان به برنامه و وعدههای خود وفادار بماند.
گر چه مسئولیت من برخواسته از آراء اکثریت مردم است اما امروز من به عنوان رییس جمهوری اسلامی ایران مکلف به استیفای حقوق و مصالح همه مردم هستم و انجام این تکلیف بدون همراهی و همکاری همه ارکان نظام و حضور و مشارکت آحاد ملت میسر نخواهد بود.
این دولت میخواهد دولتی معتدل باشد که نه با هر پرخاشی بترسد و تسلیم شود و نه با هر هیجانی برآشفته شود و بجنگد. ما دولتی مصلح هستیم، چه در سیاست داخلی و چه خارجی که صلح را برجنگ و اصلاح را بر جمود ترجیح میدهیم.
ما همیشه آماده برای دفاع از ملت خود هستیم، اما دفاع را فقط با سلاح ممکن نمیدانیم. ما پشتیبان نیروهای مسلح خود هستیم، اما بزرگترین سلاح ما رأی ملت ما است. ملتی که بیش از 41 میلیون رأی در صندوق دارد، هرگز در بنبست قرار نمیگیرد. این رأی نه تنها پشتوانه دولت و مجلس، که پشتوانه ارتش و سپاه ما نیز هست. در کشور ما حاکمیت دوگانهای وجود ندارد.
صلح ما به سلاح ما متکی است و سلاح ما بر صلح ما تکیه دارد. برجام نمونهای از وفاق ملی در ایران است. بی شک بدون پشتوانه و رأی ملت، حمایت مقام معظم رهبری و هماهنگی مجلس و نیروهای مسلح با دولت منتخب مردم، برجام به فرجامی نمیرسد و ادامه نمییافت.
اما جهان بداند که هرگونه نقض تعهدات در این معاهده بینالمللی، با واکنش یکپارچه ملت و دولت ایران مواجه خواهد شد. باید بپذیریم که نیازمند درک مشترک و توافق عملی بر سر مسایل ملی، مصالح ملی و فرصتهای ملی هستیم و رو آوردن به تفاهم ملی و همکاری ملی ضرورتی تاریخی است.
باید بدانیم همه ما در این دریای طوفانی یک کشتی و یک کشتی بان داریم و باید با قطب نمای خواست ملت و سربلندی ایران اسلامی با هم تلاش کنیم.
مردمسالاری دینی تنها دستاورد نظام جمهوری اسلامی نبوده و این نظام به توفیقات بزرگ دیگری نیز دست یافته است. توفیقاتی همچون استقلال کشور، امنیت بینظیر، اقتدار نیروهای مسلح و توسعه توان دفاعی، نفوذ قابل توجه در قلوب مردم منطقه که حاصل پایداری ما در سیاست حمایت از مظلوم و هزینه دادن در راه آن بوده و همچنین ارتقاء موقعیت کشور در نظام بینالمللی که نتیجه پیروی از اصول حکمت، عزت و مصلحت در سیاست خارجی بوده است.
اما باید به هوش باشیم که حفظ این دستاوردها و استمرار توفیقات کشور مستلزم برخورداری از یک اقتصاد قوی، پویا و تأثیرگذار در عرصه جهانی و منوط به توسعه علمی و تکنولوژیک در کشور است.
در 4 دهه گذشته پیشرفتهای قابل توجهی حاصل شده، سرمایهگذاریهای زیادی در زیرساختها انجام شده، در بسیاری از مناطق محروم و دوردست، بهبود های قابل توجهی در استانداردهای زندگی مردم ایجاد شده و فاصله فقیر و غنی به طور معناداری نسبت به ابتدای انقلاب کاهش یافته است.
امروز سطح آموزش و بهداشت و درمان در کشور از استانداردهای مناسبی در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا برخوردار است.
در ادامه دستاوردهای سالهای پس از انقلاب دولت یازدهم نیز تحولات بزرگی را در عرصههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاست داخلی و خارجی ایجاد کرده که از آن جمله بازگشت ثبات اقتصادی به بازارهای مختلف بویژه بازار ارز، کاهش نرخ تورم به تورم تک رقمی، رشد اقتصادی از رشد منفی به رشد کم سابقه دو رقمی در سال گذشته و دستیابی به اشتغال سالانه بیش از 600 هزار شغل در دولت یازدهم است.
دستاورد مهم دیگر دولت افزایش تولید بیش از یک میلیون بشکه نفت در روز و بازپسگیری سهم ایران در بازار جهانی و جهش بزرگ در تولید گاز و تکمیل زنجیره ارزش افزوده نفت در کشور است.
در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی نیز گامهای بزرگی در جهت حمایت از اقشار کمدرآمد برداشته شده و با اجرای طرح بیمه همگانی، امروز همه ایرانیان تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتهاند. از سوی دیگر پس از اجرای طرح سلامت سهم پرداختی از سوی مردم در هزینههای درمانی کاهش چشمگیری یافته است.
در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات تحول بسیار بزرگی در زیرساختها بوجود آمده به گونهای که دسترسی مردم به اینترنت پرسرعت و اطلاعات بهنگام از طریق فضای مجازی بیش از 10 برابر شده که این دسترسی نقش مهمی در توسعه کسب و کارهای مرتبط نیز ایفا کرده است.
در عرصه سیاست داخلی دولت یازدهم اقدام به تهیه سند حقوق شهروندی نمود و آن را به دستگاههای اجرایی کشور، ابلاغ کرد که دولت دوازدهم نیز ادامه همین راه را در دستور کار خود قرار دارد.
اما با وجود تمامی دستاوردهای با ارزش 4 دهه گذشته، کشور ما همچنان با مشکلات بزرگی مانند بیکاری جوانان، بحران آب، وضعیت آلودگی هوا و موارد دیگر دست و پنجه نرم میکند.
برنامه محوری دولت دوازدهم مبتنی بر همان شعار انتخابات است، یعنی آزادی، امنیت، آرامش و پیشرفت. البته انجام اصلاحات اقتصادی نیازمند فراهم آوردن برخی مقدمات بوده است. ما از ابتدای دولت یازدهم یک مسیر 8 ساله را برای انجام اصلاحات اقتصادی طراحی کردیم و در 4 سال ابتدایی یعنی طی دولت یازدهم دستیابی به ثبات اقتصادی در داخل کشور و ایجاد تعامل پایدار و بلندمدت با کشورهای دیگر را به عنوان پیشنیاز انجام اصلاحات هدفگذاری نمودیم.
دولت همچنین دست خود را برای همکاری در اجرای این برنامه مهم به سوی تمام ارکان کشور و همه اقشار مردم و جریانهای سیاسی و اجتماعی دراز میکند.
امروز مردم شریف و صبورمان از همه ما انتظار دارند که نشان دهیم میتوانیم علیرغم اختلافنظرها حول تشخیص مسایل اصلی کشور و یافتن راهحل برای آنها همفکری کنیم و با ساز و کارهای موجود در نظام جمهوری اسلامی ایران و با هدایت رهبری معظم انقلاب به یک اتفاق نظر برای سیاستگذاری و اقدام دست یابیم و نشان دهیم که مسایل فرعی و جنجالهای سیاسی ما را از مسایل اصلی کشور باز نمیدارد.
ما در طول دهه های گذشته با همراهی یکدیگر از مراحل سختتری همچون موج ترور، جنگ، تحریمها و فشارهای مستمر دشمنان خارجی عبور کردهایم و همواره وحدت کلمه رمز پیروزی ما بوده است.
این دومین باری است که مراسم تحلیف در حضور میهمانان گرانقدر خارجی برگزار میگردد. مایلم با استفاده از این فرصت از حضور میهمانان خارجی در این مراسم قدردانی کرده و تأکید نمایم که خط مشی این دولت، همچنان تعامل گسترده و متوازن با جهان است که در سخنان اخیر مقام معظم رهبری در مراسم تنفیذ نیز مورد تصریح مجدد قرار گرفت.
تعامل سازنده با کشورهای جهان، تعمیق پیوندها با کشورهای همسایه و منطقه و افزایش سطح همکاریها با کشورهای دوست، نه فقط یک انتخاب آگاهانه، بلکه ضرورتی است که صلح و امنیت بینالمللی در گرو تحقق آن است.
عبور از تهدیدات خطرناک و تحولات پیچیده دوران گذار کنونی، جز با افزایش تماسها و مراودات و نهادینه کردن گفتگو بین دولتها و ملتها امکانپذیر نمیباشد.
براساس این رویکرد در طول 4 سال گذشته، اقدامات مهم و قابل توجهی در حوزه سیاست خارجی کشور صورت گرفته است. حل و فصل موضوع هستهای و خارج شدن پرونده هستهای از فصل هفتم منشور ملل متحد و لغو قطعنامههای شورای امنیت و همچنین لغو تحریمهای ظالمانه در حوزه هستهای یکی از بزرگترین دستاوردهای دولت یازدهم بوده است. گر چه تاکنون گرههای زیادی از اقتصاد کشور در حوزه تحریمی گشوده شده، اما بدعهدیهای آمریکا در اجرای برجام به دلیل اعتیاد حاکمیت این کشور به سیاست غیرقانونی و ناکارآمد تحریم و تحقیر، غیرقابل اعتماد بودن آمریکا به عنوان شریک و یا حتی طرف مذاکره را برای جهان و حتی متحدین دیرین آمریکا به اثبات رسانده است.
از سوی مردم و مسئولین کشور به صراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران آغازگر نقض برجام نخواهد بود ولی در مقابل تداوم بدعهدیهای آمریکا نیز ساکت نخواهد نشست.
ملت ایران ثابت کرده است که احترام را با احترام و تحریم و تحقیر را با اقدام متناسب و استقامت و مقابله به مثل پاسخ خواهد داد. ما با نوآمدگان جهان سیاست کاری نداریم، اما به کهنه سواران اعلام میکنیم که میتوان تجربه برجام را به یک الگو در روابط و حقوق بینالملل تبدیل کرد. میتوان از این استثنا قاعدهای ساخت. آنان که قصد پاره کردن برجام را دارند بدانند که با این کار طومار عمر سیاسی خود را پاره خواهند کرد. و جهان این بدعهدی آنان را فراموش نخواهد کرد.
آنان که خود را جزو بازندگان برجام میدانند میتوانند در صف بهرهمندی از این عرصه برد – برد قرار گیرند و به اشتباهات خود پایان دهند.
امروز، روزگار رونمایی از مادر بمبها نیست، بیایید از مادر مذاکرات رونمایی کنیم. امروز روزگار رونمایی از مادر تحریمها نیست، بیایید از مادر همکاریها رونمایی کنیم.
مذاکرهای بزرگ بر سر جهان جدیدی که در آن کشوری مانند ایران برج بلند دمکراسی است؛ برجی که دست کم 111 پله دارد، از 111 سال پیش تاکنون. جمهوری اسلامی ایران که اقتدار و پیشرفت خود را نه از قدرتهای بزرگ و یا ائتلافهای بینالمللی، بلکه از مردم فرهیخته، با ایمان و دلاور خود میگیرد آماده همکاری براساس احترام متقابل و منافع مشترک است.
در حضور 105 هیأت نمایندگی شامل روسای کشورها و دولتها، روسای مجالس، وزرا، نمایندگان ویژه و سازمانهای مهم بینالمللی جهان که مفتخر به میزبانی آنان در کانون مردمسالاری ایران هستیم، اعلام میکنم دولت جمهوری اسلامی ایران برای همکاری با هر یک از کشورهای شما هیچگونه محدودیتی ندارد.
جمهوری اسلامی ایران خواهان بهترین روابط با همسایگان خود است، علقههای دینی، تاریخی و فرهنگی با همسایگان زمینههای مناسب برای همگرایی منطقهای، فراهم آورده است. ما دست دوستی به سوی همسایگان خود دراز میکنیم و اعتقاد داریم که تنها از طریق گفتگو و همکاری منطقهای میتوانیم در جهت آرامش، بالندگی و پیشرفت منطقه قدم برداریم.
قدرتهای خارجی که تنها به فکر منافع کوتهبینانه خود هستند و با فروش میلیاردها دلار تسلیحات باعث بیثباتی و تشنج بیشتر در منطقه شدهاند، تنها بذر اختلاف و دو دستگی را میافشانند تا از آب گلآلود ماهی بگیرند.
ما به دنبال منطقهای قدرتمند، با ثبات، پیشرفته و بهم پیوستهایم. میخواهیم صدای اعتدال، منطق و گفتگو را به صدای غالب در منطقه تبدیل کنیم، تا از این منطقه که مهد اسلام رحمانی و ادیان الهی است، صدای افراط و نفرت و خشونت هرگز به گوش نرسد.
امیدواریم پس از سالها آزمون و خطا به این درک مشترک رسیده باشیم که تنها راه ریشهکن کردن تروریسم، این معضل جهانی، اعتماد به مردم و کسب مشروعیت از صندوق رأی از یکسو و همکاری فراگیر منطقهای و فرامنطقهای از سوی دیگر است.
همانگونه که در 4 سال گذشته همواره گفتهایم و کوشیدهایم، حل بحران های منطقهای مثل سوریه و یمن جز با توقف جنگ و خشونت، کمک رسانی فراگیر انسانی، مبارزه مشترک با افراط و ترور، مذاکره سوری – سوری و همچنین یمنی – یمنی و پذیرش رأی و نظر مردم این کشورها توسط همه فعالان منطقهای و فرامنطقهای امکانپذیر نیست و این دعوت اصلی ما از همه کشورهای منطقه و جهان برای پیوستن به ابتکارات سیاسی برای پایان دادن به کشتار و آوارگی و نابودی زیرساختهای این دو کشور است.
میهمانان گرامی!
ایران امن و مردمسالار، با سرمایههای عظیم انسانی و طبیعی و موقعیت ویژه جغرافیایی، آماده همکاری با کشورهای شما در پیشبرد منافع مشترک است.
همکاری ما علیه هیچ کشوری نیست و به صلح و ثبات و امنیت در منطقه و جهان کمک خواهد کرد، امیدوارم این مراسم و حضور معنادار شما رهبران و مسئولین عالیرتبه از سراسر جهان آغازی دوباره برای گسترش هر چه بیشتر پیوندها در جهت منافع مردمان ما و ثبات و آرامش در منطقه و جهان باشد.
در پایان اقامتی خوش و خاطرهانگیز در کشور عزیزمان ایران برای همه شما میهمانان گرامی آرزومندم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.